Fasciatherapie en Trauma

Meer dan we denken hebben patiënten die een fasciatherapeut consulteren een traumaverleden.  Daarom is het belangrijk om als fasciatherapeut goed geïnformeerd te zijn over trauma, om het te herkennen en te begrijpen. Zodat we onderscheid kunnen maken tussen dat wat we in veiligheid kunnen begeleiden en waar nodig doorverwijzing zich aandient(*).

Los van alle hypes die momenteel circuleren rond trauma is het belangrijk om op nuchtere wijze te kunnen kijken naar de fundamenten van wat trauma werkelijk inhoudt:

• Enerzijds onderscheiden we patiënten met PTSS (Post-Traumatisch Stress Syndroom) die als dusdanig erkend worden en naar de fasciatherapeut worden doorverwezen voor het behandelen van aanhoudende lichaamsklachten waar zij mee worstelen. Deze begeleiding wordt vaak gecombineerd met een psychotherapeutisch traject bij een traumatherapeut.
• Anderzijds hebben we patiënten in behandeling met een traumaverleden die zelf de link niet leggen tussen de huidige lichaamsklachten en traumatische gebeurtenissen in het verleden.  Het gebeurt dan dat de patiënt niet het volledige verhaal vertelt aan de fasciatherapeut maar dat hij door het behandelproces wel tot inzicht kan komen..

• Tenslotte zien we patiënten met al of niet uitgesproken lichamelijke klachten die mogelijk verweven zijn met een onbewuste traumatische achtergrond.  De patiënt herinnert zich niets van een trauma.  Als therapeut komen dan we soms weefselspanningen tegen die zich hebben opgeslagen in de diepte maar die zich aan de oppervlakte uiten als meer specifieke symptomen zoals vb. Hoofdpijn, kaakklachten, spijsverteringsproblemen, een heupklacht, bekkenbodemklachten maar zeker ook ademhalingsproblemen, hartkloppingen en chronische pijnklachten en paniekaanvallen kunnen daarbij horen.  Het gebeurt ook wel dat een patiënt een re-memorisatie beleeft van een niet (meer) bewuste gebeurtenis uit zijn persoonlijk leven of dat een emotionele ontlading volgt die voor hem als onverwachts overkomt.

” Eigen aan het traumatische lichaam is dat het onverwachts reageert, een eigen leven lijkt te leiden en vooral dat het trauma ‘vergeten’ wordt maar wel nadrukkelijk zijn sporen nalaat in het lichaam.”

Wat mag je verwachten op deze nieuwe Permanente Vorming:

• Recente wetenschappelijke inzichten over fascia en interoceptie die als fundament dienen voor movement-, body- en selfawareness en die meer inzicht bieden bij psychosomatiek en trauma.
• Het onderscheid tussen Posttraumatische stress (PTS), Posttraumatische stress stoornis (PTSS) en complex trauma of vroegkinderlijk trauma (CPTSS) wat kan leiden tot ontwikkelingstrauma en/of hechtingstrauma. Wanneer een ontwikkelingsdynamische blik een noodzaak wordt. (Joeri Calsius, Ybe Castelein)
• Theoretische fundamenten uit de psycho-traumatologie. De verschillende soorten stressrespons die er bestaan naast fight, flight en freeze en enkele belangrijke behandelvoorstellen bij traumatherapie. (Peter Levine, Bessel Van der Kolk, Gabor Maté, Stephen Porges, …)
• Integratie in de praktijk van anamnese tot behandelproces met aandacht voor uitdieping van de psycho-emotionele en socio-culturele context en de existentiële inslag van trauma. Het leren herkennen van het traumatische lichaam.
• Praktische handvatten om te leren omgaan met het traumatische lichaam, re-memorisaties en emotionele ontlading zowel in manuele therapie als in bewegingstherapie en het gesprek.
• Casuïsitiek als toepassing en integratie van de opgedane leerstof.

(*) Het is belangrijk voor iedere therapeut, die werkt met het lichaam, om zijn/haar expertise te onderbouwen met de nodige inzichten. Het vergemakkelijkt de dialoog met collega’s uit andere disciplines. Trauma vergt in vele gevallen een transdisciplinaire aanpak.